Definitie van de competentie luisteren
Belangrijke boodschappen oppikken uit gesprekken. Aandacht en ruimte geven aan gesprekspartners.
Indicatoren van luisteren
- Laten uitpraten: laat de ander uitpraten. Onderbreekt niet onnodig.
- Aandacht geven: luistert met aandacht en laat dit blijken door middel van houding en gelaatsuitdrukking.
- Samenvatten: laat blijken te begrijpen wat iemand zegt, bijvoorbeeld door regelmatig samen te vatten.
- Doorvragen: vraagt actief door bij onduidelijke informatie. Gaat in op wat wordt gezegd. Neemt geen genoegen met vage informatie.
- Signalen oppikken: pikt ook non-verbale signalen op en verwerkt deze.
Ontwikkelbaarheid van de competentie luisteren
Luisteren is over het algemeen redelijk goed te ontwikkelen (niveau III).
Ontwikkelbaarheid van luisteren in combinatie met het Octogram
Luisteren is makkelijker te ontwikkelen voor: teamspelers en helpers, zij hebben een sterke focus op de ander en willen anderen graag helpen. Ze pikken signalen van anderen snel op en geven makkelijk aandacht en ruimte aan de gesprekspartner Luisteren is hierdoor van nature bij hen makkelijk te ontwikkelen.
Luisteren is moeilijker te ontwikkelen voor: presteerders, zij worden gehinderd door hun sterke taak- en resultaatgerichtheid en ongeduld. Zij gunnen zichzelf geen tijd om naar de ander te luisteren. De competentie luisteren is dus moeilijker ontwikkelbaar voor de presteerder.
Ontwikkelen van de competentie luisteren
Helpende overtuigingen bij het ontwikkelen van luisteren
- Je kunt pas helpen als je het probleem van de klant/van de ander goed kent.
- Door echt te luisteren kom je meer te weten.
- Verkopen en managen is vooral luisteren.
- Luisteren helpt om een beter aanbod te doen.
- Je krijgt pas echt verbinding met een ander als je goed luistert
Belemmerende overtuigingen bij de ontwikkeling van luisteren
- Als je doorvraagt lijkt het net alsof je dom bent.
- Ik ben hier om te overtuigen en niet om te luisteren.
- Waarom zou ik vragen stellen als ik het meeste al weet?
- Als ik open vragen stel, heb ik het gesprek niet meer in de hand.
- We zijn hier om te werken, niet om tijd te verdoen met elkaar
Tips voor ontwikkeling
Een eerste stap om de competentie luisteren te ontwikkelen kun je zetten door een cursus gesprekstechnieken te volgen. Hierbij is het belangrijk dat je tijdens de cursus actief oefent met de gesprekstechnieken om ze goed onder de knie te krijgen. Heb je deze beginselen onder de knie dan zijn er diverse specifieke vervolgtrainingen (adviesvaardigheden, salestrainingen, coachopleidingen) die je kan volgen om de competentie bijvoorbeeld specifiek voor je eigen vakgebied te verdiepen. In het leerproces kan het verder helpen om je eigen valkuilen en belemmerende overtuigingen m.b.t. het luisteren goed te kennen.
Voorbeelden van trainingen op het gebied van gesprekstechnieken
Om erachter te komen of de competentie luisteren voor jouw kandidaat makkelijk te ontwikkelen is kun je de Competentie Indicator inzetten.
