Definitie van de competentie zelfinzicht
De eigen sterke kanten, zwakheden en begrenzingen kennen en deze niet overschatten of onderschatten.
Indicatoren van zelfinzicht
- Objectief: kan objectief naar zichzelf kijken. Heeft een goed beeld van hoe men door anderen wordt gezien.
- Tekortkomingen: heeft inzicht in de eigen tekortkomingen, zwakheden, begrenzingen. Weet welke de minder goed ontwikkelde competenties zijn.
- Sterke punten: heeft inzicht in de eigen sterke punten. Heeft inzicht in zijn/haar eigen meerwaarde. Weet welke de goed ontwikkelde competenties zijn.
- Zelfbeeld: heeft een waarheidsgetrouw zelfbeeld. Overschat of onderschat de eigen kwaliteiten niet.
- Feedback: vraagt om feedback ten behoeve van grotere zelfkennis.
Ontwikkelbaarheid van de competentie zelfinzicht
De competentie zelfinzicht is te zien als een attitude, de wil om te leren van het maken van fouten. Het durven aangaan van risico’s en hierdoor ontdekken waar je wel en niet goed in bent helpt bij de ontwikkeling van zelfinzicht. De competentie zelfinzicht is ontwikkelbaar door grote inspanning.
Ontwikkelbaarheid van zelfinzicht in combinatie met het Octogram
Zelfinzicht is makkelijker te ontwikkelen voor: pioniers, zij ontwikkelen van nature het makkelijkst zelfinzicht doordat zij durven te experimenteren, risico’s durven te nemen en open staan voor andere invalshoeken. Zij zijn niet angstig om fouten te maken, hebben eerder de houding dat fouten maken je veel inzicht en (zelf)kennis oplevert.
Zelfinzicht is moelijker te ontwikkelen voor: verankeraars en helpers, zij zijn te angstig en hebben veel moeite met het maken van fouten. Zij hebben beide een sterke voorkeur om in hetzelfde stramien te blijven en stellen zich hierdoor minder open voor het onbekende. Verankeraars en helpers hebben meer moeite met het aanvaarden van kritiek, voelen zich dan onzeker en/of persoonlijk aangevallen worden.
Ontwikkelen van de competentie zelfinzicht
Belemmerende overtuigingen bij het ontwikkelen van zelfinzicht
- Diepgaand zelfinzicht is niet nodig om succesvol te zijn
- Ik ben nu eenmaal zoals ik ben en mensen moeten mij nemen zoals ik ben
- Zelfinzicht maakt onzeker en leidt tot controleverlies
Helpende overtuigingen bij het ontwikkelen van zelfinzicht
- Een goed zelfinzicht geeft natuurlijker gedrag
- Van zelfinzicht word je effectiever in je handelen
- Zelfinzicht stelt je in staat om meer vanuit je kracht te werken
Tips voor ontwikkeling
- Vraag anderen feedback over hoe je overkomt
- Let goed op (non-)verbale reacties van anderen in de interactie
- Doe een zelf-assessment en/of 360graden feedback-assessment
- Onderzoek je overtuigingen en belemmeringen
- Laat je coachen.
Met de Competentie Indicator kun je in kaart brengen of de competentie zelfinzicht voor jouw kandidaat makkelijk te ontwikkelen is.
