Definitie van de competentie onafhankelijkheid
Staan voor de eigen opvattingen en principes en bereid zijn anderen, ook diegenen met meer macht of invloed, hiermee te confronteren.
Indicatoren van onafhankelijkheid
- Eigen mening geven: geeft desgevraagd de eigen mening, ook als die afwijkt van de gangbare mening.
- Confrontatie aangaan: brengt uit eigen beweging een afwijkende mening naar voren. Is bereid om eventueel als eerste de boodschapper van slecht nieuws te zijn.
- Eigen mening vasthouden: houdt onder druk de eigen mening vast, ook als dat ongunstige consequenties voor hem/haar zelf zou kunnen hebben.
- Luis in pels: is bereid lastig of vasthoudend te zijn als dat nodig is. Laat luid en duidelijk de eigen mening horen. Vraagt aandacht voor de eigen mening.
- Minderheidsstandpunt: durft een minderheidsstandpunt in te nemen. Is bereid om de nek uit te steken.
Ontwikkelbaarheid van de competentie onafhankelijkheid
De competentie onafhankelijkheid behoort tot een competentie in het groene kwadrant en is minder makkelijk te ontwikkelen. Door de complexiteit van de competentie is deze alleen met grote inzet ontwikkelbaar. Je bent hierbij tevens afhankelijk van gelegenheden waarin je met dit gedrag kunt oefenen.
Ontwikkelbaarheid van onafhankelijkheid in combinatie met het Octogram
Onafhankelijkheid is makkelijker te ontwikkelen voor: presteerders, netwerkers, strategen (en pioniers).
Presteerders, netwerkers, strategen en pioniers zijn extern gerichte mensen. Extraverte mensen zijn onafhankelijker dan introverte mensen. De sterke correlaties met de presteerder, netwerker en strateeg (en in iets mindere mate de pionier) laten zien dat onafhankelijkheid eigenlijk een leiderschapscompetentie is. Onderliggende persoonseigenschappen die hierbij een rol spelen zijn risico’s durven nemen, zich laten gelden, zelfvertrouwen, sociale adequatie, doelgerichtheid, doorzetten en creativiteit.
Onafhankelijkheid is moeilijk te ontwikkelen voor: helpers, teamspelers en analytici (en in iets mindere mate verankeraars).
Deze groep mensen is van nature minder geneigd zich onafhankelijk op te stellen. Ze streven meer het harmoniemodel na of blijven op afstand in moeilijke situaties en spelen te veel op zeker.
Ontwikkelen van de competentie onafhankelijkheid
Belemmerende overtuigingen bij het ontwikkelen van onafhankelijkheid
- Als je je nek uitsteekt, wordt je een kopje kleiner gemaakt.
- Met aanpassen bereik je meer dan onafhankelijk zijn.
- Onafhankelijkheid maakt kwetsbaar.
- Je mening wordt niet altijd op prijs gesteld.
- Ik ben een volger, geen leider.
Helpende overtuigingen bij het ontwikkelen van onafhankelijkheid
- Onafhankelijkheid versterkt je eigenwaarde.
- Als je niet zegt wat je denkt, zul je daar later spijt van krijgen.
- Beter open en oprecht dan aanpassen en onecht.
- Door onafhankelijk te zijn maak je duidelijk wie je bent.
- Onafhankelijkheid geeft duidelijkheid.
Tips voor ontwikkeling
Met behulp van grote inzet is deze competentie te ontwikkelen. Coaching is een goede methode om onafhankelijkheid te ontwikkelen. Experimenteer met nieuw gedrag en reflecteer hierop met je coach.
Met de Competentie Indicator kun je in kaart brengen of onafhankelijkheid door jouw kandidaat makkelijk te ontwikkelen is.
